Borstkanker in de zwangerschap is zeldzaam. Het treft 1 op 2.500 zwangere vrouwen. Het aantal diagnoses neemt wel lichtjes toe, onder meer omdat steeds meer vrouwen op latere leeftijd zwanger worden. Twintig jaar geleden werd vaak gekozen voor een zwangerschapsafbreking om de moeder meteen te kunnen behandelen. Tegenwoordig is dat nog zelden nodig. Dankzij baanbrekend onderzoek, onder meer van professor Frédéric Amant (UZ Leuven), weten we intussen dat een behandeling en een zwangerschap perfect samen kunnen gaan. Frédéric Amant is een internationaal gerenommeerd expert in het behandelen van kanker tijdens de zwangerschap. Hij gaf een lezing over dit onderwerp op de patiëntendag triple-negatieve borstkanker van Pink Ribbon in Gent op 17 mei. ‘Veel mensen geloven dat chemotherapie tijdens de zwangerschap de foetus beschadigt, maar vanaf het tweede zwangerschapstrimester kan dit perfect’, vertelde hij, ‘Er is nog altijd te veel onnodige voorzichtigheid. Ook bij zorgverleners.’

Hoe verloopt de behandeling tijdens de zwangerschap?

Borstkanker wordt doorgaans behandeld met een combinatie van chirurgie, chemotherapie, bestraling en soms immunotherapie. Tijdens de zwangerschap gelden aangepaste richtlijnen:

Chirurgie (zowel de borstsparende ingreep als de borstamputatie) is veilig in alle trimesters. Chemotherapie kan vanaf het tweede trimester worden gestart, doorgaans na drie maanden. Dit kan de groei van de foetus wat vertragen, maar leidt zelden tot blijvende schade. Bestraling kan ook, bij voorkeur in het tweede of derde trimester, op voorwaarde dat de zwangere buik wordt afgeschermd met een speciale loden schort of schild. Immunotherapie en nieuwe doelgerichte therapieën zijn tijdens de zwangerschap echter af te raden, omdat men op dit moment onvoldoende weet wat de risico’s zijn voor het ongeboren kind. Deze therapieën worden doorgaans pas gegeven als nabehandeling, wat meestal kan wachten tot na de bevalling. ‘Wanneer borstkanker vroeg wordt ontdekt tijdens de zwangerschap, zijn de overlevingskansen van de moeder vergelijkbaar met vrouwen die niet zwanger zijn.’

Hoe gaat het met de kinderen?

Frédéric Amant en zijn team volgen de kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap behandeld zijn nauwgezet op. ‘We beschikken over data tot 15 jaar na de geboorte. De meeste kinderen ontwikkelen zich normaal. Alleen bij kinderen die te vroeg geboren zijn én blootgesteld werden aan chemotherapie, én hun moeder vroeg verloren, zien we soms milde problemen,’ aldus Amant. ‘Maar het algemeen beeld is positief.’