Uit een rondvraag van Pink Ribbon blijkt dat bij de meerderheid van de vrouwen met borstkanker of een borstkankerverleden de ziekte en/of de behandeling een impact heeft op het seksleven. Van 85 bevraagde vrouwen, antwoordden er 71 bevestigend.

Dat kanker, hormonale kankers zoals borstkanker in het bijzonder, het seksleven in de kiem kunnen smoren is niet verrassend. Verlies van libido door misselijkheid, pijn bij het vrijen, een droge vagina, de abrupte menopauze door de antihormoontherapie, het verlies van een borst,… ze nemen vaak alle lustgevoelens weg.

Het hoge cijfer bij de Pink Ribbon-respondenten ligt in de lijn van een groter onderzoek van Kom op tegen Kanker uit 2022, waar zelfs 88% van de bevraagden aangaf problemen te hebben met seksualiteit en intimiteit. Toch is seks na kanker nog steeds een groot taboe. Velen krijgen geen hulp of durven geen hulp te vragen. Zorgverleners vinden niet altijd de woorden om ernaar te informeren. De nood aan gesprekken is groot, maar de drempels zijn vaak nog groter.

“De gemiddelde Vlaming vindt praten over seks heel moeilijk”, stelt seksuologe Barbara Van Campenhout die haar masterproef voor het behalen van de graad van master in de seksuologie wijdde aan seksualiteit en borstkanker. “De keren dat er wel een gesprek over seks tot stand komt, gebeurt dat meestal op initiatief van patiënt of de partner. In de helft van de gevallen wordt zo’n gesprek dan gevoerd met de behandelende arts, veel minder vaak met een psycholoog, laat staan met een seksuoloog, die veel beter weet hoe zo’n gesprek te voeren.” Sommige artsen nemen wél het initiatief en beginnen zelf over seks. Wat erg geapprecieerd wordt door partners en patiënten. Anderen zijn blij dat ze worden doorverwezen naar een psycholoog of seksuoloog, die daar vlotter over praat. “Op veel kankerafdelingen is echter geen seksuoloog beschikbaar.”

Sommige artsen nemen wél het initiatief en beginnen zelf over seks. Wat erg geapprecieerd wordt door partners en patiënten.

Met de beschikbaarheid van een seksuoloog is het probleem echter niet opgelost. “Hulp zoeken bij een seksuoloog is voor velen een bevestiging dat er seksuele problemen zijn die ze zelf niet kunnen oplossen. Dat taboe is zeer groot”, zegt Van Campenhout. “Daar komt nog bij dat consultaties bij een seksuoloog vaak niet worden terugbetaald, tenzij het ziekenhuis dit wel voorziet”.

Dat de meeste koppels hebben geen zin hebben in seks tijdens een borstkankerbehandeling, is niet verwonderlijk. De focus ligt dan op overleven. Toch kampt een jaar na de diagnose nog steeds de helft van de koppels met seksuele problemen, wat gaandeweg begint te wegen op de relatie.