In België worden vrouwen sinds 2001 uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. In Vlaanderen gaat meer dan de helft van de vrouwen op deze uitnodiging in, maar in Franstalig België doet slechts een minderheid mee en verkiezen vrouwen zelf het initiatief te nemen voor een screeningsmammografie. Dat blijkt het onderzoek dat Pink Ribbon in 2022 liet uitvoeren. Eén op de 10 respodenten wil zelfs niet weten van borstkankerscreening, terwijl acht op de tien wel geloven dat een screeningsmammografie de overlevingskansen bij borstkanker kan verbeteren. Dat laatste wordt bevestigd door nieuw Belgisch onderzoek*, gepubliceerd in februari 2023. De onderzoekers analyseerden de dossiers van 1.571 vrouwen die door borstkanker overleden waren tussen 2005 en 2017 en die voor hun diagnose hadden deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek voor borstkanker. Dit vergeleken ze met een willekeurige groep van 6.284 vrouwen van gemiddelde leeftijd 60 jaar. In de groep die had deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek was de sterfte door borstkanker 51% lager dan bij vrouwen die niet hadden deelgenomen aan de georganiseerde screening. Dit gunstige cijfer werd ook al vastgesteld bij gelijkaardig onderzoek in Nederland en Italië. Toch maken de onderzoekers zelf de volgende bedenking: bij screening loert overdiagnose om de hoek. Dit betekent dat men een aantal borstkankers vindt die nooit voor problemen zouden gezorgd hebben, want niet alle kankercellen groeien uit tot een levensbedreigende borstkanker. Helaas kunnen we tot op heden niet voorspellen welke beginnende tumoren groter en kwaadaardiger zullen worden en welke niet. Daardoor worden soms behandeling opgestart voor ‘onschuldige’ tumoren, waardoor er ook sprake is van overbehandeling.

Hoe sta jij tegenover de vroegtijdige opsporing van borstkanker? Doe mee aan de Mammoquiz en zoek het uit.

*Katrien De Troeyer, Geert Silversmit, Michael Rosskamp et al. The effect of the Flemish breast cancer screening program on breast cancer-specific mortality: A case-referent study. Cancer Epidemiology 2023; 82: 102320.