Pink Ribbon: U bent een jong gepensioneerde. Hoe zag uw loopbaan eruit vooraleer u bestuurslid werd van onze vzw?

Lieven Uvin: ‘Jong is relatief (lacht). Ik ben geboren in 1958, heb twee dochters en twee kleinkinderen. Ik studeerde verpleegkunde in Ukkel en studeerde verder aan de KU Leuven In Ukkel heb ik ook een tijd als nachtverpleegkundige gewerkt. In 1984 maakte ik de switch naar de farmasector en werkte een aantal jaren als medisch afgevaardigde voor diverse producten in uiteenlopende domeinen, van cardiologie tot psychiatrie. Tot ik in 1993 de stap naar oncologie zette en in dat farmabedrijf ben ik tot aan mijn pensioen, halverwege 2024, gebleven.’  

Pink Ribbon: Kanker, borstkanker in het bijzonder, boeit u sterk. Vanwaar die interesse?

Lieven Uvin: ‘Hormonen hebben mij steeds verwonderd. Mijn eindwerk in de middelbare school ging er zelfs al over. In de jaren zeventig was de kennis daarover nog erg beperkt. Tijdens mijn opleiding verpleegkunde deed ik vaak stage op oncologische diensten, waaronder de dienst radiotherapie. Het heeft me toen erg geraakt. Ik werkte in de bunker en hielp patiënten positioneren onder het bestralingstoestel. Daarbij moest je de te bestralen velden markeren met Chinese inkt en werden loden blokjes aangebracht om omliggende organen (long, hart, slokdarm…) zoveel mogelijk van de stralen te sparen. Ik heb vrouwen slapend op de bestralingstafel gelegd tot 24u ’s nachts. De bestralingstijd kon oplopen tot meer dan een kwartier en de patiënt diende heel die tijd stil te liggen in een oncomfortabele positie op een harde tafel. Het moet een marteling zijn geweest. Ook de brandwonden als gevolg van de bestralingen zijn me altijd bijgebleven.’

Pink Ribbon: Het heeft kennelijk een blijvende indruk op u gemaakt.

Lieven Uvin: ‘Reken maar. Toen ik als medisch afgevaardigde de overstap maakte naar de oncologie was Nolvadex® of tamoxifen een veelbelovend product in de behandeling van borstkanker. Nolvadex® werd gebruikt voor de behandeling van uitgezaaide borstkanker bij postmenopauzale vrouwen. Ik heb die therapie zien evolueren bij borstkanker met en zonder uitzaaiingen, als bijkomende behandeling ook bij premenopauzale vrouwen en als therapie voor mannen met borstkanker. Er kwamen ook nieuwe producten bij, zoals Zoladex® (Goserelin) en Arimidex® (Anastrazole). Ik volgde het allemaal op de voet.’

Pink Ribbon: U bezocht borstkankerexperten en zag ook de eerste borstklinieken verschijnen. Daarin speelde u een cruciale rol.

Lieven Uvin: ‘Toen in 2003 de eerste borstklinieken vorm kregen, sprak ik met de eerste borstverpleegkundigen. Zij deden echt pionierswerk, vertrokken vanaf nul, zonder weinig of geen steun noch samenwerking. Daarom ben ik toen gestart met het organiseren van bijeenkomsten en bijscholingen voor borstverpleegkundigen in Vlaanderen. Uit die bijeenkomsten groeide de werkgroep van Vlaamse borstverpleegkundigen. Ik was er de voorbije 19 jaar hun secretaris. De werkgroep heeft bijgedragen tot de professionalisering van borstverpleegkundigen. We organiseerden ook postgraduaat opleidingen borstzorg. Mede dankzij de werkgroep kregen de borstkankerpatiënten een stem in hun zorgtraject en tijdens het multidisciplinair oncologisch consult (MOC).

Pink Ribbon: Ondertussen zette de farmaceutische industrie rasse schreden vooruit in de behandeling van borstkanker. Hebben we de goede overlevingscijfers voor borstkanker aan farma te danken?

Lieven Uvin: ‘De ontwikkeling van borstkankermedicijnen heeft zeker een belangrijke rol gespeeld. Deze geneesmiddelen verminderden de noodzaak tot uitgebreide chirurgie en radiotherapie. Wanneer een geneesmiddel niet meer werkt, omdat de kanker resistentie ontwikkelt, hebben we nu tal van andere geneesmiddelen. De nieuwere medicatie wordt vaak ook beter verdragen.’

Pink Ribbon: Borstkanker zou de duurste kanker zijn. Kunnen we de hoge prijzen voor nieuwe kankermedicijnen handhaven?

Lieven Uvin: ‘De prijzen zijn hoog en misschien ook te hoog. Daarvoor bestaan er meerdere verklaringen. De wetgeving is strenger, waardoor de studies uitgebreider zijn dan vroeger. Bovendien haalt minder dan één op de tien beloftevolle moleculen de eindmeet. Ook zijn er steeds meer bedrijven actief in het domein van de oncologie en dat betekent concurrentie. Eens ze uit patent zijn, komen er gelukkig generische middelen en dalen de prijzen drastisch.’