De cijfers in België

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen in België
Elk jaar bijna 10.500 nieuwe gevallen , en een stijgende trend: +1%
Ook bij mannen komt borstkanker voor, maar in minder dan 1% van de gevallen
Elke dag krijgen 29 vrouwen te horen dat ze borstkanker hebben
Elke dag vechten ongeveer 100.000 vrouwen tegen borstkanker
Elke dag overlijden 6 vrouwen aan borstkanker
Naast de impact op de gezondheid heeft borstkanker zijn weerslag op alle belangrijke levensaspecten: het emotionele, familiale, sociale en professionele leven.

Hoop

Pink Ribbon wil borstkanker bestrijden en resultaten boeken door actie te voeren op 3 fronten: preventie, opsporing en steun aan patiënten.

Preventie

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een gezonde levensstijl helpt om kanker te voorkomen. Eén geval op drie zou kunnen vermeden worden. Hier zijn enkele eenvoudige tips:

Meer bewegen

Verhoogde concentraties van bepaalde hormonen kunnen het risico op kanker verhogen. Lichaamsbeweging helpt om de hormoonspiegel op een gezond peil te houden en versterkt het immuunsysteem. Daarenboven helpt bewegen ook om overgewicht te voorkomen. Intensief sporten hoeft niet eens: minimaal een half uur lichaamsbeweging per dag volstaat. De trap nemen, een halte eerder van de bus stappen, op kantoor geen e-mail versturen, maar naar de persoon toegaan die je wil spreken, ’s middags een blokje om lopen. De inspanning kan verdeeld worden over de dag: 3 keer 10 minuten bewegen is net zo goed als één keer 30 minuten.

Overgewicht vermijden

Overgewicht en lichaamsvet rond de taille (de appelvorm) kan het risico op kanker verhogen. De buikomvang mag niet meer dan 80 cm bedragen bij vrouwen (94 cm bij mannen). Hou ook je gewicht op peil. Bereken je BMI (Body Mass Index) door je gewicht (in kilo’s) te delen door het kwadraat van je lengte (in meter). Een BMI boven de 25 duidt op overgewicht en het is dan aangewezen om zo snel mogelijk maatregelen te nemen.

Gezond eten en alcohol beperken

Wie nergens in overdrijft, zet al een goede stap in de richting van een gezonde voeding. Geef de voorkeur aan groenten en fruit, volkorenproducten, peulvruchten en varieer zo veel mogelijk. Pas op voor verborgen vetten in snacks en vermijd chips. Als je houdt van chocolade, beperk je dan tot één of twee blokjes. Eet minder rood vlees en vermijd bewerkt vlees. Drink niet meer dan één glas alcohol per dag. Vrouwen die een verhoogd risico op borstkanker hebben, schrappen alcohol best volledig.

Borstvoeding

Je kind borstvoeding geven, vermindert de kans op borstkanker. Elke baby tot één jaar na de geboorte borstvoeding geven is ideaal.

Opsporing

Opsporing laat toe om een vroegtijdige diagnose te stellen. Wanneer borstkanker in een vroeg stadium ontdekt wordt, zijn 9 op de 10 vrouwen na 5 jaar nog in leven en het merendeel van hen is definitief genezen. Hoe vroeger de diagnose, hoe minder radicaal de behandeling en hoe groter de kans op een volledige genezing.

Vanaf 50 jaar lopen vrouwen het meeste kans om borstkanker te ontwikkelen. Drie kwart van alle gevallen komen in deze leeftijdscategorie voor. Daarom bestaat er een opsporingsprogramma voor vrouwen tussen 50 en 69 jaar. Elke twee jaar worden zij uitgenodigd voor een gratis radiografisch borstonderzoek (screeningsmammografie). Dit onderzoek kan een eventueel gezwel ontdekken vooraleer er zichtbare symptomen zijn. Er worden twee foto’s van elke borst gemaakt en deze worden gelezen door twee verschillende radiologen. Indien nodig worden bijkomende onderzoeken uitgevoerd. In deze laatste gevallen blijkt het meestal om een goedaardige aandoening te gaan. Maar als er toch borstkanker vastgesteld wordt, is het beter dat dit in een zo vroeg mogelijk stadium gebeurt om de kans op genezing te vergroten.

Het wordt vrouwen aangeraden om contact op te nemen met hun arts indien bij één of meerdere familieleden borstkanker werd vastgesteld. Het kan gaan om een erfelijke vorm, dit is het geval bij 5 à 10% van de borstkankergevallen. Een genetisch onderzoek kan dan aangewezen zijn.

Alarmsignalen

Het is eveneens aangewezen om contact op te nemen met je arts wanneer een van volgende symptomen opduikt:
• Een zwelling van of een klein knobbeltje in de borst
• Een ongewone pijn in de borst(en)
• Afscheiding uit de tepel of een ingetrokken tepel
• Een ontsteking die zich uit in roodheid of warmte
• Een ‘sinaasappelhuid’ of oneffenheden in de huid
• Een kleine wonde of verzwering die niet geneest
• Eczeem rond de tepel
• Een zwelling van de lymfeklieren in de oksels of aan het sleutelbeen

Fabels en feiten over borstkanker

Er doen heel wat horrorverhalen de ronde over borstkanker. Hieronder enkele feiten en fabels over de ziekte.

1. Mammografie kan borstkanker voorkomen : Niet waar

Een mammografie laat toe om een heel klein letsel op te sporen, nog vóór het zichtbare symptomen geeft, of noch vóór je het kan voelen. Maar niet alle borstkankers hebben vroegtijdige letsels die te zien zijn op een mammografie.

En niet alle letsels worden gezien. Daarom wordt een screeningsmammografie ook gelezen door 2 onafhankelijke radiologen, en bij verschillend resultaat, door een derde.
Een nieuw kankergezwel kan ook ontstaan in de periode tussen 2 screeningsmammografieën in.

2. Vrouwen met kleine borsten hebben minder kans op borstkanker: Niet waar

In theorie zou je kunnen stellen dat meer klierweefsel en meer hormonale stimulatie ervan een groter risico veroorzaken op borstkanker. Wetenschappelijke gegevens tonen echter aan dat vrouwen met grote borsten niet vaker borstkanker ontwikkelen dan vrouwen met kleine borsten.

3. Deodorants en dragen van BH´s met beugels kan borstkanker veroorzaken: Niet waar

Dit zijn gegevens die vaak op internet circuleren en geregeld terug opduiken. Momenteel is er geen enkel wetenschappelijk onderzoek dat een oorzakelijk verband aantoont.

4. Het risico van borstkanker stijgt naarmate je ouder wordt: Waar

Leeftijd is een risicofactor voor borstkanker: Hoe ouder je wordt, hoe groter het risico. Drie kwart van de gevallen ontstaan vanaf de leeftijd van 50 jaar.

5. Een gezwel in de borst is bijna altijd borstkanker: Niet waar

Een knobbeltje in de borst is één van de alarmsignalen waarvoor u best een arts consulteert. Maar de meeste gezwellen zijn gelukkig goedaardig. Vaak zijn het “fibrocystische” veranderingen, of fibroadenomen, of andere goedaardige aandoeningen.

6. Bij borstkanker, kan je het gezwel in de borst altijd voelen: Niet waar

Een kwaadaardig gezwel begint heel klein, en bestaat vaak al een hele tijd vooraleer het zichtbare symptomen geeft. Een mammografie kan een mogelijk letsel opsporen op het moment dat het nog niet voelbaar is, zelfs niet voor een ervaren arts.

7. Ik eet gezond, drink geen alcohol, vermijd overgewicht en doe veel aan sport, dus kan ik geen borstkanker krijgen: Niet waar

Spijtig genoeg is het niet zo simpel! Hoewel wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een derde van de kankers kan vermeden worden door een gezonde levensstijl, is dit geen garantie op een leven zonder kanker. Er zijn een aantal risicofactoren voor borstkanker, die we zelf niet in handen hebben.

8. Borstvoeding geven kan het risico op borstvoeding verminderen: Waar

Ideaal is borstvoeding geven tot één jaar na de geboorte van elk kind.

9. Hormoonvervangende medicatie na de menopauze verhogen het risico op borstkanker: Waar

Hormonale substitutie therapie bij vrouwen in de menopauze kan een verhoging geven van hormoonafhankelijke borsttumoren. Deze behandeling wordt sinds 2002 veel minder voorgeschreven.

10. Borstkanker kan op elke leeftijd voorkomen: Waar

De kans op borstkanker stijgt met de leeftijd, maar ook bij jonge vrouwen kan borstkanker voorkomen. Gelukkig is het uitzonderlijk vóór de leeftijd van 25 jaar, en zeldzaam vóór de leeftijd van 30.

11. De kans op genezing hangt niet af van het stadium waarin de borstkanker ontdekt wordt: Niet waar

De kans op genezing hangt af van verschillende factoren, o.a. het stadium waarin de borstkanker ontdekt wordt. Hoe vroeger de ziekte ontdekt wordt, hoe groter de kans op genezing. De kans op een minder ingrijpende behandeling is dan eveneens groter.

12. Mijn moeder heeft/had borstkanker, dus zal ik het ook krijgen: Niet waar

Als er borstkanker voorkomt bij personen in je directe familie, bv. je moeder , zus, grootmoeder, dan kan het zijn dat je een groter risico hebt om het zelf ook te krijgen. Dat wil nog niet zeggen dat je zeker borstkanker zal ontwikkelen. Eventueel kan een erfelijkheidsonderzoek nuttig zijn: de genetische vorm van borstkanker maakt 5 à 10 % uit van het totaal aantal borstkankers.