28 september 2022 – Pink Ribbon, de nationale organisatie die zich inzet voor de strijd tegen borstkanker, pakte vandaag uit met de verrassende resultaten van een grote landelijke studie over borstbewustzijn, preventie en tijdige opsporing van borstkanker. Enkele onthutsende cijfers: zes op de tien vrouwen mijdt de spiegelen kijkt weinig of niet naar haar borsten. Eén derde schaamt zich soms over haar borsten. En 25% van de Belgische vrouwen is weinig alert voor signalen die kunnen wijzen op een eventuele borstkanker en loopt hierdoor hoger risico borstkanker laattijdig te ontdekken!

Voor deze studie bevroeg het onderzoeksbureau IVOX, op initiatief van Pink Ribbon, in augustus 1.000 Belgische vrouwen over hun borsten, hun kennis van de risico’s op borstkanker en hun attitude ten opzichte van tijdige opsporing. Pink Ribbon ontwikkelde op basis van deze studie met haar Mammoquiz (2.0) een nieuwe tool die iedere vrouw voortaan toelaat zelf te checken in hoeverre zijrisico loopt om borstkanker laattijdig te ontdekken door belangrijke signalente missen of ander risicogedrag te vertonen.

De belangrijkste resultaten van Pink Ribbon’s landelijke studie op een rij.

- Belgische vrouwen voelen zich onzeker over hun borsten

De studie toont aan dat meer dan de helft van de vrouwen zich onzeker voelt over haar lichaam. Jongere vrouwen worstelen meer met twijfels dan vijftigplussers. Meer nog, maar liefst 6 op de 10 kijkt liever niet te veel naar zichzelf in de spiegel. Eén op3 is niet tevreden met haar vrouwelijke vormen. Dat geldt ook voor borsten. Terwijl 7 op de 10 vrouwen hun borsten als een belangrijk deel van hun identiteit beschouwen, schaamt 1 op de 3 er zich voor. Een kwart van de respondenten probeert haar borsten zelfs zoveel mogelijk te verbergen. Spreken over borsten blijkt nog steeds een groot taboe onder vrouwen, vooral aan Vlaamse kant: 6 op de 10 doet dat niet.

- Kennis van borstkanker en de alarmsignalen is te beperkt

Borstkanker is nog steeds de meest voorkomende kanker bij vrouwen in België. Eén op 9 wordt ermee geconfronteerd. Toch blijkt uit het onderzoek dat de kennis over borstkanker ondermaats is. Drie op de 10 vrouwen weten niet goed wat borstkanker precies inhoudt en een kwart weet niet goed waar ze betrouwbare informatie kan vinden over de ziekte. Ook over de risicofactoren is te weinig kennis bij de bevolking. Bovendien heeft 7 op de 10 Belgische vrouwen zelf minstens één risicofactor voor borstkanker, met als meest 3voorkomende onvoldoende lichaamsbeweging (39%) en overgewicht (37%). Een kwart (23%) van de respondenten is obees en 6% drinkt te veel alcohol.

Jan Lamote, borstchirurg en gewezen coördinator borstkliniek UZ Brussel: “De resultaten tonen aan dat er meer moet ingezet worden op begrijpelijke en toegankelijke informatie over borstkanker. Een gezonde levensstijl met voldoende bewegen blijkt onvoldoende gekend. Het is niet altijd gemakkelijk om uit te leggen waarom bewegen, zoals wandelen bijvoorbeeld, het risico op borstkanker doet dalen.”

Ook de helft van de 9 alarmtekens voor borstkanker zijn slechts door een minderheid gekend:

Gekend

1. Knobbeltje in de borst: 77%
2. Knobbeltje onder de oksel: 68%
3. Knobbeltje op de borst:63%
4. Deukje in de borst:51%
5. Ingetrokken tepel: 42%
6. Veranderde vorm van borst: 42%
7. Vochtverlies uit de tepel: 41%
8. Oneffen huid van de borst: 28%
9. Veranderde kleur van de borst: 27%

- Te weinig zelfonderzoek van de borsten

Zeven op de 10 vrouwen hebben hun eigen borsten al onderzocht op tekens van borstkanker, 3 op de 10 doet dit zelfs maandelijks. Verrassend daarbij is dat 4 op de 10 niet zeker is of ze dat wel correct doet. De meest aangegeven redenen om geen zelf onderzoek te doen zijn: “ik voel me goed, alles zal in orde zijn”, “ik weet niet hoe dat moet” en “ik vind het raar om te doen”. Drie op de 10 vrouwen heeft nog nooit een zelfonderzoek gedaan. In die groep zitten vooral jongerevrouwen, vrouwen die niemand kennen met borstkanker, vrouwen met weinig kennis over de ziekte en vrouwen die aangeven niet erfelijk belast te zijn. Vrouwen die ontevreden zijn over hun borsten doen eveneens minder aan zelfonderzoek.

Pink Ribbon vernieuwt haar Mammoquiz

Omwille van de resultaten van dit onderzoek ontstond de noodzaak bij Pink Ribbon om de Mammoquiz te vernieuwen en een digitale tool te ontwikkelen die voortaan iedere vrouw toelaat om zelf te checken in hoeverre ze risico loopt om borstkanker vroegtijdig te ontdekken of te missen.

Hilde Debackere, gedelegeerd bestuurder bij Pink Ribbon vzw verduidelijkt: “Ons onderzoek brengt aan het licht dat te weinig vrouwen alert zijn voor de tekens van borstkanker, terwijl 6 op de 10 borstkankers door vrouwen zelf ontdekt worden. We ontwikkelden deze zelftest om meer bewustzijn te creëren. Want als je er snel bij bent wanneer je borstkanker hebt, is de behandeling meestal minder ingrijpend en de kans op genezing groter. Na het doorlopen van de Mammoquiz komen vrouwen zelf te weten hoe groot de kans is dat ze tijdig borstkanker ontdekken.”

Elke borst is normaal en heeft een eigen verhaal

De studie maakt overduidelijk dat heel wat vrouwen in België nog steeds onzeker zijn over hun borsten. Daarom luidt de slogan van de Pink Ribbon-campagne in oktober: ‘Groter of kleiner, puntiger of ronder, met littekens of zonder... Elke borst is normaal en heeft een eigen verhaal’. Op deze manier wil de organisatievrouwen een duwtje in de rug geven om zichzelf liever te zien. Maar de boodschap is ook: durf te kijken en laat je onderzoeken.

Wie de campagne wil steunen kan het nieuwe Pink Ribbon-lintje - dat dit jaar door (ex)-borstkankerpatiënten zelf werd gecreëerd - kopen en dragen, om zo hun steun te tonen aan lotgenoten en hun omgeving. Een Pink Ribbon-lintje kost €4. Daarvan gaat €2,8 rechtstreeks naar concrete projecten die Pink Ribbon onderneemt in haar strijd tegen borstkanker. Het Pink Ribbon-lintje is dit jaar opnieuw in heel het land te koop bij Carrefour, Multipharma, Standaard Boekhandel/Club, Medi-Market, Hunkemöller, The Fashion Store, Schoenen Torfs, CKS, e5, Casa Shops, AVA, Wibra, Modemakers en vele kapperszaken.