"Haarverlies door chemotherapie is altijd tijdelijk, hoeveel kuren men ook nodig heeft gehad. De haren komen altijd terug.”

Chemotherapie verwijst naar een kuur met geneesmiddelen die kankercellen vernietigen.

Veel kankerpatiënten krijgen zo’n chemokuur voor of na hun operatie. Niet alle, maar veel chemokuren hebben tijdelijk haarverlies als mogelijke nevenwerking. Voor de meesten is dat een grote bekommernis. Geconfronteerd worden met plotse kaalheid in een periode dat men zich vaak al ziek en aangeslagen voelt, is niet min. Het is heel belangrijk om mensen die chemotherapie zullen krijgen vooraf goed te informeren over mogelijke haaruitval, en vooral, welke oplossingen er zijn om hen te ondersteunen. Die uitleg kan zowel door de arts als de verpleegkundige gegeven worden, maar de kapper is hier toch het best geplaatst.

Waarom vallen de haren uit?

Haren ontstaan in haarzakjes die zich in de hoofdhuid bevinden. De groei van een haar doorloopt drie fasen: een groeifase, een overgangsfase en een rustfase. Ongeveer 90% van alle haarzakjes op de hoofdhuid zitten in de groeifase. De chemomedicijnen vallen niet alleen kankercellen aan, maar ook de snel delende cellen van de haarzakjes. Daardoor valt de haarproductie stil en vallen de haren massaal uit. Afhankelijk van de toegediende dosis en het soort chemokuur, kan haaruitval al optreden vanaf 7 tot 14 dagen na de eerste toediening. Dus is het belangrijk om snel te handelen en vooraf te bespreken wat er kan gedaan worden. Er zijn drie mogelijke oplossingen: hoofdhuidkoeling, een pruik of mutsjes en sjaaltjes.

Hoofdhuidkoeling

Men kan haarverlies proberen te voorkomen met hoofdhuidkoeling. Een uur voor de chemokuur gegeven wordt, krijgt de patiënte gedurende een halfuurtje een ijskap op het hoofd. Ijskap mag je letterlijk nemen, want de hoofdhuidkoeler wordt afgekoeld tot min 3 à 4 graden Celsius. Door de koude gaan de bloedvaatjes in de hoofdhuid sterk vernauwen, waardoor de bloeddoorstroming naar de haarzakjes stokt. Daardoor zullen er minder medicijnen bij de haarzakjes geraken, waardoor deze gespaard blijven en haarverlies vermeden wordt. Geen aangename methode, want erg koud, maar wel efficiënt. Zeven op de tien mensen die voor hoofdhuidkoeling in aanmerking komen, zullen hun haren niet verliezen door de chemokuur.

Een pruik

Wanneer een vrouw zo’n ijskap niet ziet zitten of niet in aanmerking komt voor hoofdhuidkoeling (dit systeem werkt niet voor alle chemokuren), kan een pruik een mooie oplossing zijn. Het is belangrijk om deze mogelijkheid vooraf te bespreken. De kapper kent de haren van zijn cliënte het best en kan doorverwijzen voor het aanmeten van een pruik. Het verdient de voorkeur om een pruikexpert te raadplegen als men nog haar heeft, bij het begin van de behandeling.

Sjaals en mutsjes

Is een pruik geen optie, of is er vraag naar afwisseling, dan zijn sjaaltjes en mutsjes een perfecte keuze. Er zijn speciale sjaaltjes en mutsen voor chemopatiënten, die als voordeel hebben dat ze niet te warm zijn, binnenin geen naden hebben en zacht aanvoelen. Kleurenadvies is hier ook belangrijk. De juiste kleur kan wonderen doen.

Geschreven door Marleen Finoulst