“Vanzelfsprekend bracht het meespelen in een voorstelling over kanker heel wat emoties teweeg. Voor mij werd het niet alleen een deel van mijn verwerkingsproces, maar was het ook een confrontatie met mijn eigen verhaal.”

Het idee was ontstaan bij Ilse Averyn, een jeugdkennis en lotgenote. Zij was tijdens haar revalidatie in het Gezondheidscentrum Koninklijke Villa in Oostende in contact gekomen met andere kankerpatiënten die net zoals zij hun verhaal hadden neergepend. Ilse wou al dat waardevolle materiaal tot leven brengen. In Tom Decraecke, die toen coördinator was in de Koninklijke Villa, vond ze een bondgenoot en samen hebben zij hun schouders onder het theaterproject gezet. Met nog een regisseur aan boord, een klank- en lichtman, kon de voorstelling beginnen!

Heb je al haar?

De titel van onze voorstelling is dubbelzinnig voor de West-Vlamingen. ‘Et alors’ lezen de West-Vlamingen als ‘e je al oar’? In het Nederlands betekent dit: ‘Heb je al haar?’, wat dan weer verwijst naar het haarverlies bij chemotherapie. Tijdens de voorstelling komen echt wel alle herkenbare thema’s die verband houden met kanker aan bod: de haat-liefdeverhouding met onze pruik, de impact van de ziekte op onze relatie(s), het warm en soms minder warm contact met de zorgverleners, maar vooral over hoe kanker een fundamentele impact heeft op wie we vandaag zijn en hoe het voelt om in ‘extra time’ te leven.

Tijdens de voorstelling brengen tien lotgenoten hun verhaal: ze brengen monologen, lezen ontroerende brieven voor, rake zinsneden worden geprojecteerd op een scherm, afgewisseld met goed gekozen muziek, die recht naar het hart reikt. Het is geen vrijblijvend gebeuren. Vooral tijdens voorstellingen met familie of vrienden in het publiek, hoorde je toeschouwers hun neus snuiten en wist je gewoon dat er geweend werd. Sommige familieleden en vrienden van mij vreesden de confrontatie en kozen ervoor om niet te komen. Hiervoor had ik alle begrip. Natuurlijk is het een zware thematiek, maar we doorbraken die zwaarmoedigheid met de nodige portie humor en eindigen vooral met een boodschap van hoop.

Confrontatie met jezelf

Oorspronkelijk was ik niet van plan om op het podium te staan, maar eerder om mee te werken achter de schermen. Ik had na mijn borstkankerdiagnose een emotionele tekst geschreven over mijn ziekte en behandeling. Ik schreef over wat ik allemaal moest ondergaan en vooral hoe ik mij daarbij voelde. We noemden het ‘een brief aan een vriendin’. Het was de bedoeling dat de spelers mijn tekst zouden gebruiken, maar de regisseur vroeg mij of ik het zag zitten om die tekst zelf voor te lezen en zo belandde ik uiteindelijk toch op de bühne.

Heel eerlijk, ik heb geen seconde getwijfeld toen de regisseur me de vraag stelde. Ik was altijd al een open boek over mijn ziekte: eerst een borstsparende operatie, gevolgd door een lange chemokuur omdat de tumor erg agressief was. Ik kreeg 4 keer de zware chemo EC dose dense, 12 keer Taxol, 18 keer Herceptin, 33 bestralingen en anti-hormoonmedicatie voor minstens 5 jaar. Alhoewel Taxol als lichtere chemo wordt beschouwd, had ik er heel veel bijwerkingen van waardoor ik ongelooflijk moe en zwak werd. Toch bleef ik altijd goed gezind. Dat was mijn voornemen bij de start.

Vanzelfsprekend bracht het theaterproject heel wat emoties teweeg, bij mezelf, maar ook in de groep. Spelers haakten af en er kwamen nieuwe mensen bij. Voor mij werd het niet alleen een deel van mijn verwerkingsproces. Je vertelt je eigen verhaal, maar hoort ook het verhaal van anderen en dat kan best confronterend zijn. Een maand voor onze eerste voorstelling, overleed mijn papa. Op dat moment heb ik getwijfeld of ik wel zou doorgaan en of het niet beter was om te stoppen. Uiteindelijk heb ik doorgezet en daar ben ik nu ontzettend blij om.

Dromen waarmaken

We hebben met de opbrengst van onze voorstellingen een aantal dromen kunnen realiseren van revaliderende kankerpatiënten in de Koninklijke Villa. Iemand van de theatergroep had een dromenvanger gemaakt en die in de villa opgehangen. Mensen die daar revalideerden konden er vervolgens hun droom aan hangen. Samen keken we dan welke dromen we konden waarmaken. Zo mocht er o.a. een jongen naar het Boudewijn Seapark om samen met de dolfijnen in het water te zwemmen, een ontmoeting waar hij al zo lang naar had uitgekeken. Een droom van een andere patiënt was om aan de lopende band te staan in een chocoladefabriek, ook dat is gelukt. Een aantal dromen staan ‘on hold’ vanwege corona, maar die krijgen zeker nog een vervolg.

De laatste voorstelling van ‘Ik ben kankerpatiënt, et alors?’ zal plaatsvinden op 27 november in theater Moonbeat in Mechelen. Inschrijven kan via deze link: https://www.borstkankerman.be/theater.html. Bekijk hieronder alvast de trailer van de voorstelling.