Dit jaar bereikte ik een grote mijlpaal: ik werd 40 jaar. Alsof het cijfer 4 nog niet traumatisch genoeg is qua leeftijd, luidt 40 ook de bel voor de allereerste mammografie. Wat een vreugde! Ik ben de eerste die het nut en het belang van dit soort onderzoek erkent, maar, eenmaal het zo ver is, ga je er toch met een bang hartje en een onzekere glimlach naartoe.

Sinds enkele maanden vecht ik dus met:

• Een kleine witte engel op mijn linkerschouder die me vertelt om het juiste te doen, om zoals een verantwoordelijke en volwassen persoon te reageren en zo snel mogelijk een afspraak te maken voor dit onderzoek. Het is beter om te voorkomen dan te genezen. Kortom, met heel veel logische en verstandige ideeën.
• En een kleine duivel aan mijn rechterkant die me veel goede redenen geeft om het niet te doen. Met enorm verleidelijke argumenten, jammer genoeg. Zo kreeg mijn mama twee jaar geleden borstkanker, type drievoudig negatief. Ik steunde haar actief tijdens de hele behandeling. Dit onderzoek is voor mij dus noch routine, noch onschuldig.

Soms neig ik naar het rechtse mannetje (het kleine duiveltje) en doe ik alsof ik het bestaan van de mammografie vergeten ben. En toch besloot ik om het onderzoek te laten uitvoeren: links wint. Engel aan de linkerkant 1 – Duiveltje aan de rechterkant 0. Om wraak te nemen, bestookte het duiveltje mijn hoofd met een heleboel vragen die ik moeilijk vond om te beantwoorden.

• Waar? Is het beter om naar een klein centrum te gaan of eerder naar een ziekenhuis met zeer geavanceerde apparatuur?
• Wanneer? Afhankelijk van je cyclus, kunnen je borsten pijnlijk aanvoelen. Jammer genoeg laat de planning niets anders toe dan de afspraak in te plannen aan het einde van de cyclus, tijdens de gevoeligste periode.

De eerste afspraak

Na het managen van de kleine diertjes op je schouders en een lang debat met jezelf over de filosofische achtergrond van al deze vragen, kom je tot het punt waarop je ‘langverwachte afspraak’ er is. Je zou duizend excuses kunnen verzinnen om de afspraak uit te stellen

Net op dat moment denk je dat een kleine, niet al te zware aardbeving, waardoor je niet naar je afspraak zou kunnen gaan, welkom zou zijn. Met lood in de schoenen, vergezeld door het kleine rode monster die in alle opzichten tegensputtert, begeef je je naar de noodlottige vooraf gekozen plaats voor je mammografie.

Vol angsten en twijfels loop je door de deur van de praktijk. De kleine witte engel herinnert je eraan dat het beter is om redelijk te zijn, tenslotte hebben ze jouw borsten in handen. Met alle wanhoop van de wereld op je schouders, kleed je je uit en wacht je geduldig tot iemand je komt halen voor de marteling. Vervolgens word je begeleid naar de ‘martelkamer’, waar je een groot apparaat ontdekt dat jouw borsten als pannenkoeken zal pletten.

Pannenkoeken

Wanneer je voor de machine gaat staan, nemen ze jouw borsten en zetten ze op het glas van de machine. Er wordt je gevraagd om je goed te positioneren, en het feest kan beginnen.

De machine drukt langzaam samen tot je mooie kleine ronde borsten plat worden gedrukt als kleine pannenkoeken. Het is dan, wanneer je je in een onwaarschijnlijke en zeer ongemakkelijke positie bevindt, dat je verteld wordt dat er 4 foto’s zijn. Maar, maar, maar,... vier foto’s... betekent dat vier keer pannenkoeken? Oh ja... dat betekent het precies....

Maar je hebt niet eens de tijd om te klagen, want je voelt dat de platen alles al samendrukken. Verdorie, je wist zelfs niet dat het ook maar mogelijk was om je borsten zo plat te duwen! We leren elke dag bij ! Gelukkig duurt het maar enkele seconden. Je kan tot 10 krokodillen tellen. En op dit moment realiseer je je dat 10 krokodillen wel heel lang is… Voor de rechterborst zit het erop. Nu de linker. Wanneer je net denkt dat het al bij al meeviel, zelfs met 2 pannenkoekenborsten, dat ze je nu uitleggen dat ze profielfoto’s gaan nemen. Ja, dat is eigenlijk wel logisch: frontale foto’s en profielfoto’s, zoals bij criminelen. Enkel de zwart-witte lijn en een bordje ‘Wanted’ ontbreken nog, en je hebt alles voor een goede western.

Goed, je bereidt je voor om je kleine rechterpannenkoek op de machine te leggen, die ondertussen al gedraaid is om een profielfoto te maken. In je achterhoofd heb je de geruststellende gedachte: “het is gauw allemaal achter de rug”. Maar, het zijdelings pletten is nog pijnlijker! De 10 krokodillen lijken er nu 150 en nu krijg je er stilletjesaan echt genoeg van! Gelukkig is de marteling voor je rechterborst snel voorbij! Nog snel een fotootje van de linkerborst en het zit erop! De 150 krokodillen van daarnet zijn er nu 200 geworden en met een zucht van opluchting trek je je kleine linkerpannenkoek van tussen de machine zodra die je borst loslaat.

Het is voorbij! Je hebt dat goed gedaan! Je hebt niet gehuild, niemand beledigd en je leeft nog altijd! Nu enkel nog de echografie en je kan naar buiten met het gevoel dat je iets groots volbracht hebt.

Die echografie, dat zal wel meevallen, na de pletsessies die je al achter de rug hebt. Je gaat naar de zaal ernaast en je wordt gevraagd om even te wachten op de dokter. Helemaal naakt en ook wat beschaamd wacht je dus, uitgestrekt op de tafel, terwijl de dokter de foto’s bekijkt die net gemaakt werden. Je hebt de indruk dat de minuten achteruitgaan in plaats van vooruit. De kleine figuurtjes links en rechts op je schouders beginnen een wrede tennismatch om nog meer paniek te zaaien in je hoofd.

Einde van de match

Tijdens deze langste minuten van je leven hoor je de voetstappen van de dokter die dichterbij komt. Die vertelde me: “De foto’s zijn geruststellend”.

Dat waren voor mij de 4 mooiste woorden die ooit werden uitgesproken. Maar dan besef je dat de beproeving nog niet achter de rug is: de arts moet nog de echografie uitvoeren.

Op dat moment verlang je bijna terug naar de profielfoto’s in de machine in de kamer ernaast. De dokter smeert je vol gel en begint aan de echografie. Je gevoelige borsten krijgen ervan langs. Begeleid door je gekerm gaat ze hiermee door, gedurende wat voor jou een eeuwigheid lijkt. Je borsten zijn getransformeerd tot een crosspiste en worden alle kanten opgeduwd: Maar ten slotte, met platte en getraumatiseerde borsten kreeg ik de verlossende boodschap: “het onderzoek is geruststellend, er is niets verontrustends”

Yes!! Kleine witte engel: 2 - kleine rode duivel: 0. Einde van de match.

Ik voelde me een superheldin en was trots dat ik de moed heb gehad om dat alles te doorstaan. Ik bedacht me dat het kleine witte personage de ganse tijd gelijk had: het is beter om te voorkomen dan te genezen. Een screening is heel belangrijk, daar valt niet over te discussiëren. En ja, in de dagen volgend op het onderzoek zal je nog kleine herinneringen hebben aan het mooie moment dat je samen met de arts en zijn machines hebt beleefd. Ik vond dat niet zo erg, die herinneringen deden me denken dat ik het geluk heb om te weten dat alles goed gaat en dat is onbetaalbaar!

In de meeste gevallen zal jouw verhaal op het mijne lijken en zal je het ziekenhuis tevreden en opgelucht verlaten. Maar soms, zal dit jammer genoeg niet het geval zijn. Maar door het opsporingsonderzoek en een regelmatige screening zal je er hopelijk op tijd bij zijn. Aarzel dus nooit en laat het kleine witte personage altijd winnen en je begeleiden naar de onderzoekskamer voor een screening. Nu kan je je borsten geruststellen en de kleine personages laten rusten voor de komende 12 tot 18 maanden!