“Mijn litteken werd een symbool voor de schoonheid van mijn helingsproces en ik leerde het dragen als het kostbaarste juweel.”

“Onder de douche voelde ik een harde plek in mijn linkerborst. “Niets aan de hand,” dacht ik, “het is gewoon die tijd in de maand dat mijn klieren nogal eens durven opzwellen.” Twee dagen later was er nog altijd geen verbetering. Om zeker geen risico’s te nemen, maakte ik toch maar een afspraak bij mijn gynaecoloog. Zijn reactie deed me al meteen vermoeden dat er meer aan de hand was. Een mammografie, echografie en punctie verder, kreeg ik de diagnose: “U hebt borstkanker, verdere onderzoeken moeten uitwijzen welke vorm en welke behandeling nodig zullen zijn.” Op dat moment leek het alsof mijn wereld verging en de aarde onder mijn voeten verdween. Mijn enige bekommernis waren mijn kinderen. Ik wil niet doodgaan, ik mag niet doodgaan!”

Het vuile beestje

“Twee weken later werd ik borstsparend geopereerd. Toen ik wakker werd, vertelde de chirurg me dat de tumor meer dan verdubbeld was op die tijd, waardoor mijn borst erger beschadigd was dan aanvankelijk aangegeven. Een mastectomie was beter geweest, maar kon niet uitgevoerd worden vanwege het akkoord tot borstsparende operatie. Het vuile beestje kreeg ook een naam: ‘triple negatief carcinoom’. Wij noemden hem ‘loser’. Maar ik zou me niet laten doen; vol goede moed ging ik de behandeling aan. Om de kinderen alvast te laten wennen, liet ik mijn lange haren kort knippen. Mijn man vroeg zorgverlof aan zodat hij wekelijks mee naar het ziekenhuis kon. Mijn zus en moeder kwamen ook elke week een dag langs om het huishouden mee op te vangen. Ik besliste geen pruik te dragen en schafte me heel wat leuke sjaaltjes en toffe mutsjes aan. Ik beloofde mezelf om na elke chemokuur een voordeel van de chemo te formuleren.

Alles netjes gepland en vol goede moed ging ik de behandeling in. De eerste chemo ging me licht af. “Is dit het maar?”, dacht ik. Na de tweede keer sloeg de misselijkheid echter al in volle hevigheid toe. Om zelf controle over mijn haarverlies te houden, trokken mijn man en ik ons met een fles cava terug in de badkamer. De scheermachine deed zijn werk, vergezeld van de nodige tranen. Chemo na chemo werd ik zwakker en misselijker. Mijn lichaam was niet bereid om dit stofje zomaar door mijn aderen te laten stromen. Ik las veel, keek TV, kreeg een hoop telefoontjes en berichtjes en probeerde vooral te blijven genieten van mijn goede dagen. De bestralingen verliepen zonder al te veel problemen. De vermoeidheid sloeg hardnekkig toe, maar ik voelde me wel stilaan terug beter worden.”

Artistieke weg

“En toen was de behandeling gedaan en viel ik in een zwart gat. De beschermende veilige omgeving viel weg, mensen beschouwden me als genezen, de extra hulp en spontane aandacht vielen weg,… Toen pas besefte ik ten volle wat me overkomen was. Het leek alsof ik in de wachtkamer van mijn leven vastzat, ik herkende mijn eigen lichaam niet meer en liep verloren in mijn negatieve gedachten. Gesprekken met de oncopsycholoog, mijn persoonlijke coach, opleidingen rond mindset, maar zeker en vast ook humor en de artistieke trajecten van Oud Wijzer vzw (deze vzw bestaat nu spijtig genoeg niet meer) hielpen me er terug bovenop.

Via mijn deelname aan twee trajecten van ‘Kunst als kracht’ vond ik de mogelijkheid om door middel van schilderen en tekenen mijn gevoelens en gedachten uit te drukken. Het samenzijn met lotgenoten en de inspirerende ondersteuning van een professionele kunstenaar zorgden voor diepgang. Aansluitend besloot ik ook deel te nemen aan het traject ‘De Groene Muur’ voor chronisch zieke mensen. In samenwerking met het UZA en onder begeleiding van Lotte Dodion en Lisette Mertens schreven we ons verhaal en brachten dit als theaterstuk op het podium. Zowel het schrijven als het delen van mijn verhaal met de buitenwereld was erg therapeutisch. Binnen de groep was alles bespreekbaar; we deelden verdriet, maar er werd ook heel wat afgelachen. We aarzelden ook niet om enkele taboes te doorbreken. Mijn stand-upcomedy act over de voordelen van chemo werd eerst wat onthaald op een ongemakkelijke stilte in de zaal, maar al snel werd er hartelijk gelachen.”

Gebroken schoonheid

“En na dit alles worstel ik nog steeds met het aanvaarden van mijn beschadigde borst. Vaak krijg ik te horen dat ik blij mag zijn dat ik borstsparend geopereerd ben, maar ik blijf wel achter met een gevoelloze en misvormde borst die niet meer echt als de mijne aanvoelt. Daarom vroeg ik een bevriend fotograaf of hij een fotoreportage wilde maken die me zou helpen om mijn veranderd lichaam te leren accepteren. We besloten al snel om de foto’s tentoon te stellen omdat het niet alleen mij dient, maar zeker ook andere vrouwen moed kan geven en kan inspireren.

We gaven de tentoonstelling de naam ‘Gebroken Schoonheid’. De titel verwijst enerzijds naar hoe je als vrouw een stukje gebroken wordt door borstkanker, zowel mentaal - het verlies van de controle over je leven en het verlies van het vertrouwen in je lichaam - als fysiek - niet enkel de beschadiging of het verlies van je borst, maar bijvoorbeeld de vervroegde menopauze door de chemotherapie. Anderzijds herinneren de littekens je ook aan je kracht, aan dat je nooit moet opgeven wat er ook gebeurt. Voor mij werd mijn litteken ondertussen een symbool voor de schoonheid van mijn helingsproces en leerde ik het dragen als het kostbaarste juweel. Het litteken van mijn kanker maakt me immers tot wie ik nu ben: zelfbewust, levenslustig, krachtig en creatief.

Graag geef ik volgende boodschap mee aan lotgenoten die nog aan het begin van hun uitdaging staan: Vergeet nooit dat kanker niet bepaalt wie je bent, wel je moed en kracht waarmee je het proces aangaat. Ik bewonder ieder van jullie.”

Geschreven door Miranda Vermeiren

De fototentoonstelling ‘Gebroken Schoonheid’ is te bezoeken in:

• Galerij Rivierenhof (westvleugel van het witte kasteel aan de vijver in park Rivierenhof in Deurne) van 16 t.e.m. 26 september – dinsdag t.e.m. zondag van 12u tot 19u. De tentoonstelling maakt hier deel uit van de duotentoonstelling Reversed van Luc Van Malderen en Kula Kalentzi.
• Gemeentemuseum (Kasteelstraat 16, 9140 Temse) van 23 t.e.m. 31 oktober – zaterdag van 14u tot 18u en zondag van 10u tot 12u en 14u tot 18u. De tentoonstelling maakt hier deel uit van de tentoonstelling van Véronique Verheyen – De kracht van K. K-anker, Kunst als Kracht bij Kantelmomenten.