Studies tonen aan dat veel mensen met kanker aanvullende therapieën gebruiken. In België schat men dat één op de twee kankerpatiënten iets extra doet of neemt, buiten de reguliere kankertherapie. De redenen daarvoor zijn divers: het verlichten van stress en angst, het verminderen van pijn of ongemak of het verbeteren van de levenskwaliteit. Onder aanvullende therapieën verstaat men alles van het nemen van kruiden tot het beoefenen van yoga en meer. Is het een goed idee? Werkt het echt of zijn er risico’s aan verbonden?

Meer dan 1.000 publicaties

Gary Deng, medisch directeur van het geprezen Amerikaanse Memorial Sloan Kettering Cancer Center (MSK), en zijn collega's voerden een uitgebreide analyse uit van meer dan 1000 publicaties over de effectiviteit van verschillende complementaire therapieën, specifiek over vrouwen met borstkanker. Hun bevindingen* werden gepubliceerd in een vakblad. Ze maakten een overzicht van de therapieën die worden ondersteund door bewijs en andere waarbij voorzichtigheid geboden is.

Welke complementaire therapieën zijn het meest effectief?

De onderzoekers vonden het sterkste bewijs van voordeel in zogenaamde mind-body-therapieën, zoals meditatie, yoga en andere relaxatietechnieken. Meditatie, yoga, muziektherapie en massage lijken goed te werken voor het verminderen van angst, het behandelen van symptomen van depressie en het verbeteren van de algehele levenskwaliteit. Deze complementaire therapieën brengen bovendien weinig risico's met zich mee: de voordelen overtreffen ruimschoots de nadelen. Eigenlijk vormen ze een aanrader voor vrouwen met borstkanker.

Voor welke therapieën is het bewijs zwak?

Voor acupunctuur is het bewijs zwak, behalve voor het verminderen van misselijkheid en braken veroorzaakt door chemotherapie. Daarvoor blijkt acupunctuur wel te werken.

Voor het gebruik van zogenaamde natuurlijke producten, zoals kruiden of voedingssupplementen, is er amper wetenschappelijke ondersteuning: het brengt weinig of niks bij. Van ginseng bijvoorbeeld wordt algemeen aangenomen dat het aan kanker gerelateerde vermoeidheid verlicht, maar het bewijs hiervoor is zwak. Bovendien kan elk voedingssupplement bijwerkingen of schadelijke wisselwerkingen met reguliere kankerbehandelingen veroorzaken, daarom moeten mensen met kanker zeer voorzichtig zijn. Meld gebruik van supplementen daarom steeds aan je arts.

*Greenlee H, Dupont-Reyes M, Balneaves R, Carlson L, Cohen M, Deng G et al. Clinical practice guidelines on the evidence-based use of integrative therapies during and after breast cancer treatment. Cancer Journal for Clinicians 2017;67:194-232