Het onderzoek van Pink Ribbon samen met onderzoeksbureau iVOX, uitgevoerd in de zomer van 2023, toont dat de omgeving veelal niet weet hoe te reageren wanneer een borstkankerpatiënt een slechte prognose heeft. De enquête werd ingevuld door 1.866 Belgen, waarvan 1.000 respondenten een borstkankerpatiënt persoonlijk kennen in hun omgeving. We analyseerden de verschillen in reacties tussen een goede prognose (tijdig ontdekte kanker) en een slechtere prognose als gevolg van een uitgezaaide borstkanker. Gevoelens van verdriet en machteloosheid overmannen een kleine helft van de naasten, en wanneer de hoop op genezing vervliegt, worden deze gevoelens nog heftiger.

Gezinsleden van een persoon met uitgezaaide kanker zeggen vaker dat de borstkanker hun gezin zwaar op de proef heeft gesteld dan gezinsleden van een persoon met een goede prognose. Bij een uitgezaaide kanker hadden de naasten ook vaker het gevoel dat ze er alleen voor stonden. Eén op de drie geeft aan dat er opvallend minder bezoek langskomt, wat gevoelens van eenzaamheid versterkt. Het netwerk drijft verder uit elkaar: sommigen haken af en weten zich geen houding te geven. Er wordt in het getroffen gezin zelf minder over de kanker gepraat wanneer de prognose somber is in vergelijking met een goede prognose.

Praktische hulp

Borstkanker is een zware diagnose. In België krijgen jaarlijks zo’n 11.000 vrouwen en een honderdtal mannen de diagnose. Ook overlijden er jaarlijks 15.000 patiënten aan borstkanker. Uitgezaaide borstkanker staat zelden in de belangstelling. De omgeving weet zich niet altijd een houding te geven, wat al eens leidt tot vermijdingsgedrag. We zijn over het algemeen niet zo goed in het voeren van diepgaande gesprekken. De kanker zo weinig mogelijk ter sprake brengen of gewoon luchtig doen, kan echter als kwetsend ervaren worden. Een tip voor mensen in de omgeving: bied spontaan praktische hulp aan. Enkele voorbeelden: breng een pot vers gemaakte soep, neem de kinderen uit het gezin mee naar de bioscoop, bied aan om het gras te maaien.… Veel gezinnen dragen te lang te veel lasten alleen. Mannen vragen doorgaans weinig hulp, zelfs als die aangeboden wordt, wijzen ze dat aanbod nog af. Ze willen sterk zijn en niet de indruk wekken dat ze de ziekte van hun vrouw niet aankunnen. Eigenlijk zijn mannen vaak te streng voor zichzelf. Dikwijls gaan ze gebukt onder de angst om hun zieke partner te verliezen. Soms moeten ze dit doemscenario even opzij kunnen zetten, wat niet altijd makkelijk is. De meeste kankerpatiënten vinden het helemaal oké als hun partner zijn hobby’s blijft uitoefenen en af en toe afspreekt met vrienden. Die dingen helpen om het hoofd boven water te houden. Een kankerpatiënt vraagt heus niet om betutteld te worden: niet door de partner en niet door de omgeving. Ga het gesprek aan, praat over gewone dingen. Luisteren, knuffelen, er zijn,… in de momenten dat de patiënt behoefte heeft om over de ziekte te praten. Het leven stopt niet wanneer er uitzaaiingen werden vastgesteld.

Wees er op tijd bij

De kans op een gunstige afloop vergroot wanneer de kanker tijdig ontdekt wordt. Daarom is het zo belangrijk om alert te zijn voor veranderingen in een borst, en om in te gaan op uitnodigingen voor een screeningsmammografie. Dingen die voor verbetering vatbaar zijn, want vrouwen kennen hun borsten veel te weinig en bijna de helft van de doelgroep laat zich niet screenen op borstkanker. Wil je weten hoe je kansen liggen om er tijdig bij te zijn, vul dan zeker onze Mammoquiz in. Pink Ribbon geeft je persoonlijk advies.